امکان دارد مدت زیادی و بهطور مداوم به باشگاه رفته و تمرینات بدنسازی را انجام داده باشید؛ اما هیچگونه تغییر در بدن خود مشاهده نکنید. در چنین شرایطی حتی اگر پروتئین بسیاری مصرف کنید، برنامه تمرینی بسیار گرانی بگیرید و مکملهای عالی هم بخرید، همچنان از یک مبحث با عنوان نقش ژنتیک در بدنسازی غافل شدهاید!
وقتی که این مسئله مهم را جدی نگیرید، حتی اگر مربی خصوصی گرفته و بخواهید در زمان کم به اندام ایدهآل خود برسید، نمیتوانید! تمامی این عوامل، زمانی نتیجه میدهند که ژن خوبی برای عضلهسازی حرفهای داشته باشید.
چگونه می توان نقش ژنتیک در بدنسازی حرفه ای را متوجه شد؟
بسیاری از افراد به این مسئله باور ندارند و نمیتوانند این ارتباط را بهراحتی هضم کنند؛ از این رو منکر آن میشوند. حتی اگر بخواهید این موضوع را انکار کنید هم صورتمسئله عوض نشده و ژنتیک بر عضلهسازی تاثیر خود را میگذارد. برای آنکه بتوانید نقش ژنتیک در بدنسازی را راحتتر متوجه شده و ارتباط آنها با یکدیگر را بهخوبی درک کنید، کافی است آزمایشی را انجام دهید.
چند نفر از افرادی که وزن، قد، سن و شاخص توده بدنی شبیه به هم دارند را در کنار همدیگر قرار داده و از آنها بخواهید برای مدتی تمرینات یکسانی را انجام دهند.
علاوهبراین شرایط، برنامه غذایی و میزان استراحت آنها هم باید مشابه باشد. با آنکه میتوانید در طول گذشت حتی یک هفته هم متوجه اوضاع شوید، اما بهتر است حدود ۲ الی ۳ ماه این وضعیت را ادامه دهید تا همه چیز تثبیت شود. در این موقعیت مشخص میشود که برخی از افرادی که تعیین کردهاید رشد عضلانی عالی داشتهاند، اما برخی دیگر تغییر چندانی در بدنشان رخ نداده است.
با آنکه این آزمایش پیشتر توسط محققان انجام شده، اما برای آنکه بتوانید بهوضوح نقش ژنتیک در بدنسازی را درک کنید، میتوانید خودتان هم آن را انجام دهید.
کدام ژن ها می توانند سبب حجم گیری شوند؟
اینکه از ابتدای تولد چه ژنی را از پدر و مادر خود گرفتهاید و در بدنتان غالب شده، میتواند روی عضلهسازیتان در آینده تاثیرگذار باشد. بهصورت کلی، میتوان TRHR و ACTN3 را در آن دسته از ژنهایی قرار داد که میتوانند چگونگی تارهای عضلانی را مشخص کنند. البته در این دسته، انواع دیگری هم قرار میگیرد و این ۲ نوع تنها نیستند.
TRHR
این ژنتیک نمیتواند بهتنهایی عملکرد خاصی را از خود نشان دهد. تیآراچآر بههمراه توده بدنی هر فرد مشخص میشود. این ساختار ژنی، تنوع بسیاری دارد و وقتی در شرایط توده بدنی مناسب قرار گیرد، میتواند سبب عضلهسازی شود. حتی امکان دارد فردی با داشتن آن، اندامی لاغرداشته باشد.
چنانچه توده بدنی شما بهصورتی است که عضلههایی بیشتر از چربی دارید، میتوانید روی نقش ژنتیک در بدنسازی هم حساب کنید. البته این مورد، تنها بخشی از فرآیند عضلهسازی را در برگرفته و باید در کنار آن به دیگر موارد هم بپردازید.
ACTN3
پیش از بررسی کلی ACTN3 باید بدانید که این نوع ژنتیک دارای ۲ دسته مختلف است که در جنبه مخالف یکدیگر قرار گرفتهاند. یکی از آنها بهصورتی است که سالم بوده و میتواند تارهای عضلانی را قویتر از قبل کند؛ اغلب ورزشکاران حرفهای از این نوع برخوردار هستند؛ اما نوع دیگر معیوب بوده و اجازه نمیدهد که پروتئینهای لازم برای عضلهسازی در بدنتان شکل گرفته و ماندگار شوند.
بهصورت کلی، میتوان گفت افرادی که دارای توده عضلانی بیشتر هستند، نقش ژنتیک در بدنسازی برای آنها موثرتر بوده است. اغلب اشخاصی که دارای ژن ACTN3 هستند حتی اسکلت بدنشان هم از فیبر بیشتری تشکیل میشود. اغلب این فیبرها به شکل تند انقباض هستند. یکی از دلایل بزرگبودن بدن این افراد را میتوان در چنین مسئلهای خلاصه کرد.
چگونگی اثر گذاری ژنتیک بر تمرین بدنسازان
مهمترین مسئلهای که هر ورزشکار باید هنگام تمرین به آن دقت کند، واکنشی است که بدن او به تمرین میدهد. در بررسی علمی این واکنش بدنی میتوان نام میتوکندریها را به میان آورد. سلولهایی که توانایی تولید و ساخت ATP را دارند، میتوانند میتوکندریهای بیشتری را تشکیل دهند. با این وجود، وقتی ژنتیک بدنتان چنین ساختاری داشته باشد، کارآمدی بیشتری هم خواهد داشت.
در چنین شرایطی میتوان نقش ژنتیک در بدنسازی را متوجه شد. اشخاصی که میتوکندری با درصد بالاتری دارند، با عنوان افراد بااستعداد ژنتیکی شناخته میشوند. بدن این افراد بااستعداد هنگام تمرین به تمامی بخشها واکنش خوبی نشان داده و پتانسیل بالایی را بهجای میگذارد. در پی همین واکنشهای خوب، قلب میتواند کارایی بهتری را از خود نشان دهد. این زنجیره همیشه از ژن بااستعداد شروع شده و به کارآمدی میانجامد.
ژنتیک در بدنسازی به تنهایی کارساز نیست!
افرادی که ژنتیک بااستعداد دارند، در ابتدای کار چندین پله بالاتر از سایر اشخاص قرار گرفتهاند؛ اما این مسئله نمیتواند تعیینکننده آن باشد که دیگر افراد توانایی عضلهسازی را ندارند. نقش ژنتیک در بدنسازی، بیشتر از لحاظ تعادل، زمان واکنش، دقت بیشتر روی تمرینات و چابک و چالاکتربودن است. با آنکه این ویژگیها انتسابی بوده و درون یک شخص جای گرفتهاند، اما میتوانید آنها را کسب کرده و به ویژگیهای اکتسابی خود نسبت دهید.
یکی از مسائل موثر در این زمینه، تغذیه است. یک فرد ورزشکار باید برنامهغذایی مناسب بدن خود را داشته و برای عضلهسازی پروتئین بسیاری دریافت کند. البته در این میان، مصرف آب و گلیکوژن هم تاثیر زیادی در فرآیند عضلهایشدن اندام دارند. در کنار مبحث تغذیه، یک بدنساز باید ذهن خود را هم ورزیده کند. هنگام انجام تمرینات بدنسازی، زمان مناسبی است که یاد بگیرید چگونه تصویرسازی کرده و ترفندهای مقابله با اضطراب عملکرد را روی خود پیاده کنید.
با آنکه نقش ژنتیک در بدنسازی بسیار پررنگ بوده و نمیتوان از آن غافل شد، اما یک ورزشکار معمولی هم میتواند با تقویت دیگر موارد، عضلههای خود را بسازد.
نتیجه گیری
ژنتیک یکی از مباحث اساسی و تاثیرگذار در بدنسازی و تقویت عضلهها است. بسیاری از افراد سعی میکنند با کنارگذاشتن آن به تمرینات خود ادامه دهند، اما نمیدانند فردی با ژنتیک بااستعداد میتواند با همین میزان تمرین زودتر به جایگاه موردنظر برسد؛ با این اوصاف، به هیچ عنوان نمیتوان از نقش ژنتیک در بدنسازی چشمپوشی کرد.